Koszty sprawy karnej – jakie są i od czego zależą

Oczywiście nie ma czym się martwić w przypadku uniewinnienia, jeżeli jednak nie uda się przekonać Sądu, że nie jesteśmy winni popełnienia zarzuconego czynu, warto wiedzieć, jakie konsekwencje finansowe pociąga za sobą sprawa karna.

 

Koszty sądowe to koszty funkcjonowania Sądu, czyli wydatki poniesione tymczasowo — w trakcie trwania sprawy karnej — przez Skarb Państwa i rozmaite opłaty wnoszone przez strony, np. opłata od kasacji, opłata wniosku o odroczenie wykonania kary, od wniosku o warunkowe przedterminowe zwolnienie oraz opłata za wykonanie kserokopii dokumentów. Oprócz tego dochodzą jeszcze opłaty ustalane w orzeczeniu kończącym postępowanie.

 

Wnosząc apelację w sprawie karnej nie uiszcza się żadnej opłaty. Trzeba jednak mieć na uwadze, że jeżeli sąd nie uwzględnił apelacji wniesionej na korzyść oskarżonego lub skierowanej przeciwko rozstrzygnięciu o winie lub karze zasadniczej, to za postępowanie odwoławcze sąd może nałożyć opłatę w wysokości jak za pierwszą instancję, przy tym opłatę wymierza się od tej kary, przeciwko której oskarżony wniósł apelację.

W wypadku gdy dojdzie do obniżenia lub podwyższenia wymiaru kary zasadniczej, zmiany jej rodzaju albo skazania dopiero przez sąd odwoławczy, to ten sąd wymierzy jedną opłatę za obie instancje według kary którą orzekł.

Za postępowanie odwoławcze sąd nałoży opłatę 30 zł, jeżeli nie uwzględni apelacji oskarżonego, która nie była zwrócona przeciwko rozstrzygnięciu o winie albo o karze zasadniczej.

 

Opłaty od kasacji w sprawach karnych wynoszą:

- 450 zł w sprawie, w której wyrok wydał sąd rejonowy,

- 750 zł w sprawie, w której w pierwszej instancji wyrok wydał sąd okręgowy.

 

W przypadku kiedy Sąd Karny wydał wyrok skazujący, nakłada na skazanego obowiązek zapłaty określonej kwoty. Kwota ta zależy od rodzaju kary i jej wysokości. Jeżeli oskarżony zostaje skazany na karę pozbawienia wolności, to Sąd może nałożyć opłatę od 60 do 600 zł. Dla przykładu w przypadku skazania na karę pozbawienia wolności do 3. miesięcy opłata wynosi 60 zł. W przypadku orzeczenia kary pozbawienia wolności do 15. lub 25. lat opłata wynosi 600 zł. Jeżeli Sąd Odwoławczy nie uwzględni apelacji wniesionej na korzyść oskarżonego, to za postępowanie odwoławcze wymierzy opłatę w takiej samej wysokości jak za pierwszą instancję. Dobry adwokat może się jednak starać o to, żeby sąd nie obciążał skazanego opłatą.

 Jeżeli oskarżony zostanie uniewinniony w sprawach karnych z oskarżenia prywatnego lub w sprawach z oskarżenia publicznego, w których jedynym oskarżycielem został oskarżyciel posiłkowy, wtedy Sąd wymierza tym oskarżycielom opłatę wynoszącą od 60 do 240 zł. W tej samej wysokości nałoży opłatę Sąd Odwoławczy, w przypadku nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez takiego oskarżyciela. Sąd może wymierzyć opłatę niższą albo odstąpić od jej wymierzenia.

 Jeżeli skazany został ukarany grzywną przez Sąd pierwszej instancji, to musi on uiścić 10% od kwoty wymierzonej grzywny, a najmniej 30 zł. Jeżeli w sprawie karnej zapadł wyrok skazujący i orzeczono karę pozbawienia wolności wraz z karą grzywny, wtedy skazany ma obowiązek uiścić 20% od kwoty wymierzonej grzywny.

 

Nie są to jednak wszystkie koszty, jakimi skazany w sprawie karnej może zostać obciążony. Trzeba pamiętać, że wydatki związane z prowadzeniem sprawy obejmują także doręczenia wezwań i innych pism, koszty sprowadzenia i przewozu oskarżonego (jeżeli jest on tymczasowo aresztowany lub został wydany Europejski Nakaz Aresztowania), koszty przechowania zajętych przedmiotów, należności biegłych, etc.

 

Sąd może jednak zwolnić oskarżonego lub oskarżyciela posiłkowego od ponoszenia kosztów sądowych ze względu na sytuację rodzinną czy majątkową. Decyzja pozostaje w rękach Sądu, przed którym proces się toczył, jednak dobry adwokat w sprawie karnej może pomóc skazanemu wykazać, że zachodzą okoliczności, w których Sąd powinien zwolnić go od ponoszenia kosztów procesu.

 Koszt czynności adwokackich 

Koszty czynności adwokackich zależą od okoliczności konkretnej sprawy. W każdej sprawie karnej trzeba brać pod uwagę różne etap sprawy, czy są współoskarżeni i jakie jest ich stanowisko, czasochłonność jej prowadzenia i stopień skomplikowania. Adwokat karnista na początku sprawy może wstępnie ocenić stopień jej zawiłości, jednak trzeba pamiętać, że czasem dopiero w trakcie trwania postępowania przygotowawczego okazuje się, że sprawa się rozrasta i staje się ona bardziej zawiła.